“လူ”ဟူသည္ ပါဠိေဝါဟာရ“မႏုႆ”ဟူေသာ ပုဒ္မွ ဆင္းသက္လာသည္။ အ႒ကထာ(အဖြင့္)ဆရာက “ေလာဘ၊ အေလာဘ အစရွိသည္တို႔ႏွင့္ တကြျဖစ္ေသာ စိတ္၏ျပန္႔ေျပာမ်ားျပားသည္၏ အျဖစ္ေၾကာင့္ လူ မည္၏။” ဟု ဖြင့္ဆို ရွင္းျပထားသည္။ အျခားဘံုသားမ်ားထက္ ကုသိုလ္၊ အကုသိုလ္အရာတို႔၌ ထက္ျမက္ ရဲရင့္၊ ခိုင္ျမဲေသာ သတိရွၾကၿပီး ဆန္းၾကယ္ေသာ စိတ္ႏွလံုးရွိသူကို “မႏုႆ” (လူ)ဟုေခၚသည္။

တစ္နည္း - ကမာၻဦးက သမၼတမင္းသည္ “မႏု” မည္၏။ ထို မႏုမင္း၏ အဆံုးအမ၌ တည္ၾကသျဖင့္ မႏုမင္း၏ သားသမီးမ်ားသဖြယ္ ျဖစ္ရကာ “မႏုႆ”ဟု အမည္ရသည္။

တလူလူျမင့္မားတက္ႂကြေနေသာ အဓိပၸာယ္ သက္ေရာက္ေသာ ျမန္မာအေခၚ ျမန္မာပညတ္(လူ)ဟူသည္ႏွင့္ ထပ္တူလိုပင္ ျဖစ္ေနပါသည္။

လူ႔ဘံု

မႏုႆဘံုသည္ လူ႔တို႔ေနထိုင္ရာဘံုျဖစ္သည္။ ဤလူ႔ဘံုသည္ မ်က္ျမင္ထင္ရွားျဖစ္သည္။ လူတို႔၏ထူးျခားခ်က္မွာ နိဗၺာန္ေရာက္ေအာင္ က်င့္ၾကံႏိုင္ျခင္း ျဖစ္သည္။

လူ႔ဘဝ ရဖို႔ရာ လူ႔ျပည္မွ အပ္တစ္စင္းႏွင့္ ျဗဟၼာျပည္က အပ္တစ္စင္းတို႔ အခ်င္းခ်င္းထိခိုက္မိႏိုင္ဖို႔ ခက္ခဲတာထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ ခက္ခဲလွပါသည္ ဟုအဆိုရွိသည္။ ျမတ္စြာဘုရားေဟာၾကားထားေသာ နခသိခသုတ္ကို ေထာက္႐ႈျခင္း အားျဖင့္ လူ႔ဘံုမွာစုေတ၍ ေသလြန္ၾကကုန္ေသာ သူတို႔တြင္ လူဘံုသို႔ ေရာက္ရွိေသာ သူမွာ ျမတ္စြာဘုရား၏ လက္သဲခြံေပၚရွိ ေျမမႈန္႔ပမာဏသာရွိ၍ အပါယ္ေလးဘံုသို႔ က်ေရာက္ေသာ သူတို႔မွာ ဂဂၤါျမစ္လြင္ျပင္ရွိ ေျမမႈန္႔ပမာဏ ရွိသည္။ ႏႈိင္းဆလို႔မရေအာင္ ကြာျခားလွသည္။ အမွန္စင္စစ္ လူ႔ဘဝသို႔ ေရာက္ရွိလာျခင္းသည္ အမိအဘတို႔ရဲ႕ ေသြးသားေၾကာင့္ ေရာက္ရွိလာရတာ မဟုတ္ပါ။ မိမိတို႔ ေရွးကျပဳခဲ့ဖူးေသာ ေကာင္းမႈကုသိုလ္ ကံအက်ဳိးေပး မ်ားစြာေၾကာင့္ (တစ္နည္း) ဂတိသမၸတၱိနဲ႔ျပည့္စံုလာ သည့္အတြက္ေၾကာင့္ ရႏ္ုင္ခဲလွသည့္ လူ႔ဘဝကို ရရွိျခင္း ျဖစ္သည္။ အမိအဘတို႔၏ ေသြးသားဆိုသည္မွာ အေထာက္အပံ့မွ်သာ ျဖစ္ၾကသည္။
လူ႔ဘဝရရွိၾကေသာ္လည္း လူအခ်င္းခ်င္း တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး မတူညီၾကေပ။ မိမိတို႔ေရွးဘဝကျပဳခဲ့ဖူးေသာ ကံေတြေၾကာင့္ မတူညီၾကဘဲ ကြဲျပား ျခားနားေန ၾကပါသည္။ ေယာကၤ်ားဘဝ၊ မိန္းမဘဝ၊ ေယာကၤ်ားမဟုတ္ မိန္းမမဟုတ္ (နပုန္းပ႑ဳက္)ဘဝ တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။ ေယာကၤ်ားဘဝသည္ မိန္းမဘဝထက္ သာ၍ ျမင့္ျမတ္ေပသည္။ ေယာကၤ်ား ဘဝျဖစ္စဥ္မွာ ကာေမသုမိစာၦစာရ အကုသိုလ္ကံကို က်ဴးလြန္မိခဲ့ပါက ေသလွ်င္ ငရဲက်မည္။ ငရဲမက်ပဲ လူျပန္ျဖစ္လွ်င္ မိန္းမဘဝမွာ ျဖစ္ၾကရသည္။ (အရွင္အာနႏၵာ မေထရ္ျမတ္ႀကီးပင္လွ်င္ အတိတ္ဘဝတစ္ခုမွာ ကာေမသုမိစာၦစာရ ကံကို က်ဴးလြန္ မိခဲ့သည့္ အတြက္ မိန္းမဘဝ ျဖစ္ခဲ့ရဖူးသည္။)

လူေလးမ်ဳိး

လူဟုဆိုရာတြင္ ဝိမာနအ႒ကထာ၌ လူသည္ သာမညအားျဖင့္ တစ္မ်ဳိးတစ္စားတည္းသာျဖစ္ေသာ္လည္း အထူးျပဳခြဲျခားလွ်င္ ေလးမ်ဳိးရွိေၾကာင္း  ေတြ႕ရသည္။
•    လူ႔ငရဲသား
•    လူ႔ၿပိတၱာ
•    လူ႔တိရစာၦန္
•    လူသားစစ္စစ္

(၁)လူ႔ငရဲသား
သူ႔အသက္သတ္ျခင္း၊ သူ႔ဥစၥာခိုးျခင္း စေသာ မျပဳသင့္သည္ကိုျပဳခဲ့လွ်င္ မင္းျပစ္ဒဏ္ေၾကာင့္ လက္ေျချဖတ္ျခင္း စေသာအျပစ္ေပးခံရၿပီး ဆင္းရဲဒုကၡႀကီးစြာ ခံစားေနရသူမ်ား။

(၂)လူ႔ၿပိတၱာ
ေရွးကျပဳခဲ့ဖူးေသာ မေကာင္းမႈေၾကာင့္ (ေရွးက ေကာင္းမႈကို မျပဳခဲ့ေသာေၾကာင့္) အစားအစာ အဝတ္အထည္ကို မရရွိ၊ ဆာေလာင္ျခင္းျဖင့္

ႏွိပ္စက္ခံေနရ၍ ဆင္းရဲႀကီးစြာ ရပ္တည္ရာမရ ကတိမ္းကပါး ေျပးလႊားရွာေဖြေန ရသူမ်ား။

(၃)လူ႔တိရစာၦန္
သူတစ္ပါးႏွင့္ စပ္လွ်င္း၍ အသက္ေမြးရသျဖင့္ သူတစ္ပါး၏ တာဝန္ဝတၱရားမ်ားကို မေနမနားထမ္းေဆာင္သြားလာေနရသူမ်ား၊ လူ႔ေလာက စည္းမ်ဥ္းဥပေဒကို ေက်ာ္ဖ်က္၍ မလိုအပ္သည္ကို လုပ္သျဖင့္ အစိုးရမင္း စေသာ တစ္ပါးသူတို႔ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေၾကာင့္ ေသေဘးကိုေၾကာက္၍ ေတာေတာင္ထဲသို႔ ေျပးဝင္ရၿပီး အိပ္လိုျခင္း၊ စားလိုျခင္း၊ ဆာေလာင္ျခင္း ဆင္းရဲကို ပယ္ေဖ်ာက္႐ံုမွတစ္ပါး အျခားမည္သည့္အက်ဳိးအေၾကာင္း ဟုတ္သည္ မဟုတ္သည္ကိုမွ် မစဥ္းစားႏိုင္ဘဲ ဒုကၡႀကီးစြာ လွည့္လည္ထြက္ေျပး ေနရသူမ်ား။

(၄)လူသားစစ္စစ္
မိမိ၏ အက်ဳိးစီးပြားကိုသိ၍ ကံ ကံ၏အက်ဳိးကို ယံုၾကည္ကာ မေကာင္းမႈမွာ ရွက္ျခင္း၊ ေၾကာက္ျခင္းတို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုၿပီးလွ်င္ သတၱဝါတို႔အေပၚ၌ သနားျခင္းရွိသည့္အျပင္ သံေဝဂတရားရွိသည့္အေလ်ာက္ အကုသိုလ္တရားတို႔ကို ေရွာင္ၾကဥ္ကာ ကုသိုလ္တရား တို႔ကို ေကာင္းစြာက်င့္သံုးၿပီး ဒါန၊ သီလ၊ ဘာဝနာ စေသာ ပုညႀကိယာ ဝတၳဳဆယ္ပါးႏွင့္ ျပည့္စံုေသာသူမ်ား။

ကၽြန္းႀကီး(၄)ကၽြန္း၊ ကၽြန္းငယ္(၂၀၀၀)

လူ႔ဘံု(မႏုႆဘံု)တြင္ အေရွ႕ကၽြန္း၊ အေနာက္ကၽြန္း၊ ေျမာက္ကၽြန္း၊ ေတာင္ကၽြန္း ဟူေသာ ကၽြန္းႀကီး(၄)ကၽြန္းရွိသည္။ ကၽြန္းႀကီး(၄)ကၽြန္းတြင္ တစ္ကၽြန္းစီ၌ ကၽြန္းငယ္ေပါင္း(၅၀၀)စီ ရံထားေလသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကၽြန္းငယ္(၂၀၀၀)ရွိသည္။ ကၽြန္းႀကီး(၄)ကၽြန္း၊ ကၽြန္းငယ္(၂၀၀၀)ရွိေသာ လူ(မႏုႆ)တို႔၏ ေနရာကို လူ႔ဘံုဟု ေခၚသည္။

ကၽြန္းႀကီး(၄)ကၽြန္း

* ပုဗၺ၀ိေဒဟ = အေရွ႕ကၽြန္း
* အပရေဂါယာန = အေနာက္ကၽြန္း
* ဥတၱရကု႐ု = ေျမာက္ကၽြန္း
* ဇမၺဳဒီပ = ေတာင္ကၽြန္း


ပုဗၺ၀ိေဒဟ ေခၚ အေရွ႕ကၽြန္း

အေရွ႕ကၽြန္း၏ အက်ယ္အ၀န္းသည္ ယူဇနာ (၇)ေထာင္ ရွိသည္။ အေရွ႕ကၽြန္း၏ ပံုသဏၭာန္သည္ လထက္၀က္ျခမ္းႏွင့္ တူသည္။ ထိုကၽြန္းေန လူတို႔၏ မ်က္ႏွာ သဏၭာန္မွာလည္း ကၽြန္းသဏၭာန္ကဲ့သို႔ လထက္၀က္ျခမ္းသဏၭာန္ ျဖစ္သည္။ အေရွ႕ကၽြန္း၏ ကၽြန္းဦး၊ ကၽြန္းထိပ္တြင္ တစ္ယူဇနာ အျမင့္ရွိေသာ ကုကၠိဳပင္ရွိသည္။ အေရွ႕ကၽြန္းသူ/သားမ်ားသည္ ကုန္ေရာင္း၊ ကုန္၀ယ္ စေသာ ပညာႏွင့္ အသက္ ေမြးလုပ္ကိုင္ရသည့္ အလုပ္ကို လုပ္ကိုင္ၾကသည္။ အသက္(၇၀၀) ရွည္ၾကသည္။


အပရေဂါယာန ေခၚ အေနာက္ကၽြန္း

အေနာက္ကၽြန္း၏ အက်ယ္အ၀န္းသည္ ယူဇနာ (၇)ေထာင္ ရွိသည္။ အေရွ႕ကၽြန္း၏ ပံုသဏၭာန္သည္ လျပည့္၀န္းႏွင့္ တူသည္။ ထိုကၽြန္းေနလူတို႔၏ မ်က္ႏွာ သဏၭာန္ မွာလည္း ကၽြန္းသဏၭာန္ကဲ့သို႔ လျပည့္၀န္းသဏၭာန္ ျဖစ္သည္။ အေနာက္ကၽြန္း၏ ကၽြန္းဦး၊ ကၽြန္းထိပ္တြင္ တစ္ယူဇနာ အျမင့္ရွိေသာ ထိန္ပင္ရွိသည္။ အေနာက္ ကၽြန္းသူ/သားမ်ားသည္ ႏြားယာဥ္ကို စီး၍ သြားလာေနထိုင္ တတ္သည္။ အသက္(၅၀၀) ရွည္ၾကသည္။

ဥတၱရကု႐ု ေခၚ ေျမာက္ကၽြန္း

ေျမာက္ကၽြန္း၏ အက်ယ္အ၀န္းသည္ ယူဇနာ (၈)ေထာင္ ရွိသည္။ ေျမာက္ကၽြန္း၏ ပံုသဏၭာန္သည္ အင္းပ်ဥ္မွန္ႏွင့္ တူသည္။ ထိုကၽြန္းေန လူတို႔၏ မ်က္ႏွာသဏၭာန္မွာလည္း ကၽြန္းသဏၭာန္ကဲ့သို႔ အင္းပ်ဥ္မွန္ႏွင့္ တူသည္။ ေျမာက္ကၽြန္း ၏ ကၽြန္းဦး၊ ကၽြန္းထိပ္တြင္ အျမင့္ ယူဇနာတစ္ရာ ရွိေသာ ပေဒသာပင္ရွိသည္။ ေျမာက္ကၽြန္းသူ/သားမ်ားသည္ အလိုရွိရာကို ပေဒသာပင္မွ ဆြတ္ယူစားေသာက္ၿပီး ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ ေနထိုင္ၾကရသည္။ အသက္(၁၀၀၀) ရွည္ၾကသည္။ ေျမာက္ကၽြန္း သူ/သားမ်ားသည္ ဥပေစၧဒကကံ ႏွင့္ ေသျခင္းမ်ဳိးမရွိေပ။ အခက္အလက္စိတ္ၿပီး ျပႆဒ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ တူေသာ သစ္ပင္ႀကီးမ်ား ေနရာအႏွံ႔ ေပါက္ေရာက္ေနသည္။ ကၽြန္းသူ/သားမ်ားသည္ ထိုသစ္ပင္ႀကီးမ်ားကို ေနအိမ္အျဖစ္ အသံုးျပဳ ေနထိုင္ၾကသည္။ အိပ္လိုသည့္အခါ အိပ္ယာမ်ားသည္ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေန၏။ ၾကာမ်ဳိးငါးပါးႏွင့္ ဖုံးလႊမ္းေနေသာ အလြန္သာယာသည့္ ေရကန္မ်ားလည္း ရွိသည္။

ေျမာက္ကၽြန္းသူ/သားမ်ားသည္ အရပ္မျမင့္လြန္း၊ မပုလြန္း ၾကည့္ေကာင္း႐ံုမွ် အခ်ဳိးအစားရွိသည္။ အိုမင္းျခင္း၊ ဆံျဖဴျခင္း၊ ပါးေရတြန္႔ျခင္း၊ အားအင္ဆုတ္ယုတ္ျခင္း မရွိ၊ အၿမဲတင့္တယ္ေနသည္။ ေျမာက္ကၽြန္းတြင္ ေအးျခင္း၊ ပူျခင္း၊ မွက္၊ ျခင္၊ ေလ၊ ေနပူ၊ ကင္း၊ သန္း၊ သားရဲတိရစၧာန္ စေသာ အေႏွာက္အယွက္ ေဘးရန္လံုး၀မရွိေပ။ အၿမဲတန္း ရာသီဥတု မွ်တ ေနသည္။ ေျမာက္ကၽြန္းသူ/သားမ်ားသည္ လယ္ယာလုပ္ကိုင္ရျခင္း မရွိေပ။ ေျမအလိုလို ေပၚေပါက္လာသည့္ ဖြဲ အေျမႇး ကင္းစင္ေသာ သေလးဆန္ကို အိုးတြင္ထည့္၍ မီးက်ီးအခိုးမထြက္ေသာ ေဇာတိပါသာဏ မီးေက်ာက္ႏွင့္ ခ်က္ကာ စားေသာက္ၾကသည္။ (ေဇာတိပါသာဏ မီးေက်ာက္ သံုးခုကို ဖိုခေနာက္လုပ္၍ သေလးဆန္ထည့္ထားေသာ ေရႊခြက္ကို တည္သည္။ မီးသည္ သေလးဆန္ မက်က္မခ်င္း ဖိုခေနာက္မွ ထေတာက္ေနသည္။ သေလးဆန္ က်က္လွ်င္ မီးသည္ အလိုလို ၿငိမ္းသြားသည္။) တျခားဟင္းလ်ာမ်ားကို မစားၾကေပ။ မိမိလိုလား ေတာင့္တသည့္အတိုင္း အရသာ ျဖစ္လာၾကသည္။ ထို ေဘာဇဥ္ကို စားသံုးၾကသည့္ အတြက္ အနာေရာဂါ လံုး၀ကင္းရွင္းသည္။

ေျမာက္ကၽြန္းသူ/သားမ်ားသည္ ခါးကုန္းျခင္း၊ ေျခလက္ေကာက္ျခင္း၊ ခြင္ျခင္း၊ ကိုယ္အဂၤါ ခ်ဳိ႕တဲ့သည္မ်ား လံုး၀မရွိေပ။ ေျမာက္ကၽြန္းသူမ်ားသည္ တင့္တယ္ေလ်ာက္ပတ္ေသာ ႐ုပ္ဆင္းအဂၤါ ရွိၾကသည္။ ေျမာက္ကၽြန္းသူ မိန္းမမ်ားသည္ လက္ေခ်ာင္းသြယ္သည္။ လက္သည္း နီသည္။ ရင္သားရွည္ၿပီး ခါးေသးသည္။ လျပည့္၀န္းႏွင့္ တူေသာမ်က္ႏွာ ရွိသည္။ မ်က္လံုးက်ယ္သည္။ ႏူးညံ့သည့္ အသားအေရ ရွိသည္။ ေပါင္တံသြယ္သည္။ ျဖဴစင္ေသာ သြားမ်ားရွိသည္။ ခ်က္က် ေစာက္နက္သည္။ ဒူးဆစ္ ေသးသြယ္သည္။ ဆံပင္နက္သည္။ တင္ပါး က်ယ္သည္။ အေမႊးအမွ်င္ မထူမပါးရွိသည္။ စကားေျပာလွ်င္ သိမ္သိမ္ေမြ႕ေမြ႔ ေျပာဆို၏။ လက္၀တ္တန္းဆာ အမ်ဳိးမ်ဳိး ၀တ္ဆင္တတ္သည္။ အသက္(၁၆)ႏွစ္ အရြယ္ကဲ့သို႔ အၿမဲတင့္တယ္ေနသည္။ ေယာကၤ်ားမ်ားသည္ အသက္(၂၅)ႏွစ္ အရြယ္ကဲ့သို႔ အၿမဲတင့္တယ္ေနသည္။

ေယာကၤ်ားမ်ားသည္ သားမယားအေပၚ စြဲစြဲလမ္းလမ္း ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ မရွိၾက။ ေျမာက္ကၽြန္းသူေယာကၤ်ား၊ မိန္းမမ်ားသည္ ကာမကိစၥ တစ္သက္လံုးမွာ (၇)ရက္သာ ခံစား ၾကသည္။ က်န္ရက္မ်ားတြင္ ရာဂကင္းစြာ ေနထိုင္ၾကသည္။ ေျမာက္ကၽြန္းတြင္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ျခင္း၊ သားဖြားျခင္း စေသာ ဒုကၡမ်ားမရွိၾကေပ။ သင္တိုင္းနီအတြင္းက ေရႊ႐ုပ္ကေလးလို မိခင္၏ ၀မ္းပိုက္မွ ကေလးငယ္သည္ အညစ္အေၾကးမရွိ ထြက္လာၾကသည္။ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ေမြးဖြားခ်ိန္က်သည့္အခါ ေရာက္သည့္ေနရာ၌ ေမြးဖြားတတ္သည္။ ေမြးဖြားသည့္အခါ ထိုင္၍ေမြးဖြားသည္၊ အိပ္၍လဲ ေမြးဖြား တတ္သည္။ မိခင္မ်ားသည္ ဖြားျမင္ၿပီၤး သားသမီးမ်ားကို အငဲ့မကြက္မရွိဘဲ လူအမ်ားသြားေသာ လမ္းတြင္ ထားပစ္ခဲ့ၿပီး မိမိတို႔သြားလိုရာကို သြားၾကသည္။ ထိုကေလးငယ္မ်ားကို ေတြ႔သည့္ ေယာကၤ်ား၊ မိန္းမမ်ားက မိမိတို႔၏ လက္ၫႇဳိးကို ကေလးငယ္၏ ပါးစပ္ထဲသို႔ ထည့္လိုက္ လွ်င္ ႏို႔ထြက္လာသည္။ လက္ၫႇဳိးက ထြက္လာသည့္ ႏို႔ကိုသာ စို႔ရၿပီး အားအင္ျဖစ္လာၾကရသည္။ မိန္းကေလးျဖစ္လွ်င္ မိန္းမႀကီးမ်ားဆီ၊ ေယာကၤ်ားကေလး ျဖစ္လွ်င္ ေယာကၤ်ားႀကီးမ်ားဆီ သြားေရာက္ ေနထိုင္ၾကရသည္။ ေျမာက္ကၽြန္းတြင္ သားက အမိကို မသိ၊ အမိက သားကို မသိ `သားႏွင့္ အမိ´သည္ ေယာကၤ်ား မိန္းမ သေဘာအရ တပ္မက္ျခင္း မရွိၾက။ ထိုသို႔ျဖစ္ျခင္းမွာ သူတို႔တြင္ရွိေသာ တရားသေဘာမ်ား၏ ဓမၼတာ အစြမ္းသတၱိေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

အျမင့္ ယူဇနာ တစ္ရာရွိေသာ ပေဒသာပင္မ်ားသည္ ေနရာတိုင္းလိုလို ရွိေနၾကသည္။ ပေဒသာပင္၌ သစ္သီး သီးသကဲ့သို႔ မ်ဳိးစံုေသာ အ၀တ္တန္ဆာမ်ားႏွင့္ တူရိယာမ်ား ရွိၾကသည္။ လိုခ်င္ေသာ ပစၥည္းကို အပင္ရင္းက ျဖစ္ေစ၊ အကိုင္းၾကားက ျဖစ္ေစ လက္ျဖန္႔ထားလွ်င္ အလိုအေလ်ာက္ရသည္။ အသီးသီးေသာ သစ္ပင္မ်ားတြင္ ေရအိုးမွ် အရြယ္ရွိ ခ်ဳိၿမိန္ ေကာင္းမြန္ ေသာ အသီးမ်ား သီးသည္။ ထိုအသီးမ်ားကို စားလွ်င္ (၇)ရက္ အဆာေျပသည္။ ျမစ္မ်ားတြင္ အလြန္ၾကည္လင္ ေသာ ေရမ်ားရွိသည္။ ႐ြံ႕ၫႊံ သဲ လံုး၀မရွိ။ ရနံ႔ေမႊးႀကိဳင္ေသာ ပန္းမ်ားသည္ အၿမဲ တင့္တယ္လွပ ေနသည္။ ဆူးရွိေသာျမက္၊ ၾကမ္းတမ္းေသာ ခ်ဳံပင္မ်ား လံုး၀မရွိေပ။ ေျမာက္ကၽြန္းတြင္ စႏၵကူး၊ ကံ့ေကာ္ပင္မ်ားသည္ အလိုလို နံ႔သာရည္မ်ား ယိုထြက္ ေနၾကသည္။

ေျမာက္ကၽြန္းသူ/သားမ်ားသည္ ကိုယ့္ဟာ၊ သူ႔ဟာ ခြဲျခားမႈ မရွိၾက။ ထို႔ေၾကာင့္ ျငင္းခုန္၊ ခိုက္ရန္ျဖစ္ျခင္း လံုး၀မရွိေပ။ ေျမာက္ကၽြန္းသူ/သားမ်ားသည္ လူေသကို ေတြ႔လွ်င္ မငိုၾက၊ ေသာက မျဖစ္ၾက။ လူေသေကာင္ကို အ၀တ္တန္ဆာ ဆင္ယင္ၿပီး စြန္႔ပစ္လိုက္ၾကသည္။ ငွက္မ်ားက လူေသေကာင္ကို တစ္ျခားကၽြန္းသို႔ ယူေဆာင္ သြားၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေျမာက္ကၽြန္းတြင္ သခၤ်ဳိင္း မရွိေပ။ ေျမာက္ကၽြန္း သူ/သားမ်ားသည္ ေသေသာအခါ အပါယ္ေလးဘံုသို႔ မေရာက္၊ ငါးပါးသီလ ျမဲေသာေၾကာင့္ နတ္ျပည္၌သာ စံရသည္။ အျမဲတမ္း အသက္(၁၀၀၀)ျပည့္ေအာင္ ေနၾကရသည္။

* ေျမာက္ကၽြန္းသူ/သားမ်ားသည္ ဇမၺဳဒီပ ေတာင္ကၽြန္းသားမ်ားထက္ ပိုလြန္ေသာ ဂုဏ္(၃)ပါးရွိသည္။
* ေျမာက္ကၽြန္းသူ/သားမ်ားသည္ ငါ့ေရႊ၊ ငါ့ေငြရယ္ဟု ျမတ္ႏိုးမေနေပ။
* ေျမာက္ကၽြန္းသူ/သားမ်ားသည္ ငါ့လင္၊ ငါ့သား၊ ငါ့မယား ဟူ၍ သိမ္းဆည္း မေနေပ။
* ေျမာက္ကၽြန္းသူ/သားမ်ားသည္ အသက္ တစ္ေထာင္ အျမဲေနၾကရသည္။


ဇမၺဳဒီပ ေခၚ ေတာင္ကၽြန္း

ေတာင္ကၽြန္း၏ အက်ယ္အ၀န္းသည္ ယူဇနာ (၁)ေသာင္း ရွိသည္။ ေတာင္ကၽြန္း၏ ပံုသဏၭာန္သည္ လွည္းဦးဆံုႏွင့္ တူသည္။ ထိုကၽြန္းေန လူတို႔၏ မ်က္ႏွာသဏၭာန္မွာလည္း ကၽြန္းသဏၭာန္ကဲ့သို႔ လွည္းဦးဆံုႏွင့္ တူသည္။ ေတာင္ကၽြန္း၏ ေျမာက္ဘက္ ကၽြန္းဦးတြင္ အျမင့္ တစ္ဆယ့္ငါး ယူဇနာ ရွိေသာ သေျပပင္ရွိသည္။ ေတာင္ကၽြန္းသူ/သားမ်ား၏ သက္တမ္းသည္ အျမဲမရွိေပ။ ဇမၺဳဒီပ ေခၚ ေတာင္ကၽြန္းက လူသားမ်ားသည္ ဘုရား၊ ပေစၥကဗုဒၶ၊ စၾကာမင္းမ်ား ျဖစ္တတ္ၾကသည္။

ဇမၺဳဒီပ ေတာင္ကၽြန္းသားမ်ားသည္ ေျမာက္ကၽြန္းသူ/သားမ်ား ထက္ လြန္ျမတ္ေသာ ဂုဏ္(၃)ပါးရွိသည္။

* ဒါန စေသာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ ျပဳလုပ္ရာမွာ ရဲရင့္သည္။
* အပၸမာဒ မေမ့မေလ်ာ့ေသာ သတိတရားႏွင့္ ျပည့္စံုသည္။
* အရိယာ မဂ္၊ ဖိုလ္ မ်ဳိးေစ့ကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။


တျခားကြၽန္တို႔ထက္ ေတာင္ကြၽန္း၏ထူးျမတ္္ျခင္းႀကီး ၅-ပါးရွိသည္၊

* ယူဇနာတစ္ေသာင္းက်ယ္၍ အျခားကြၽန္းတို႔ထက္ က်ယ္ဝန္းျခင္း၊
* မေဟာေဗာဓိပင္မင္းႏွင့္အပရာဇိတ ပလႅင္ေတာ္ေပါက္ရာျဖစ္ျခင္း၊
* ဘုရားပေစၥကဗုဒၶါတို႔၏ ပြင့္ထြန္းေပၚေပါက္ရာ ျဖစ္ျခင္း၊
* စၾကာ မႏၶာတ္မင္းျမတ္တို႔၏ျဖစ္ေပၚရာျဖစ္ျခင္း၊
* နိဗၺာန္သို႔ ေျဖာင့္တန္းစြာကူးႏိုင္ရာကြၽန္းျမတ္ ျဖစ္ျခင္း။


ေမြးဖြားပံု(၄)မ်ဳိး

`ဂဗ ၻေသယ်က ပဋိသေႏၶ´= လူတို႔သည္ ပံုမွန္အားျဖင့္ `ဂဗ ၻေသယ်က ပဋိသေႏၶ´ တည္၍ ေမြးဖြားၾကသည္။ အမိ၀မ္းတြင္း သေႏၶတည္၍ ေမြးဖြားသည္။

`ဥပပတ္ ပဋိသေႏၶ´ = ကမာၻဦးအခါက `ဥပပတ္ ပဋိသေႏၶ´နဲ႔ လူလာျဖစ္ၾကသည္။ သစ္ပင္၊ ၾကာတိုက္ စေသာ စိမ္းစိုသည့္ အရာ၀တၱဳ တစ္ခုခုကို မွီၿပီး လူျဖစ္သည္။ (လူျဖစ္သည့္ အရြယ္မွာ ၁၆-ႏွစ္ျဖစ္၍ တေျဖးေျဖးႀကီးျပင္းလာသည္။) ကမာၻဦးအခါက လူသားမ်ား ႏွင့္ အမၺပါလီ သည္ ဥပပတ္ ပဋိသေႏၶႏွင့္ ေမြးဖြားသူမ်ား ျဖစ္သည္။

`သံေသဒဇ ပဋိသေႏၶ´= သစ္ပင္၊ ၾကာတိုက္ စေသာ စိမ္းစိုသည့္ အရာ၀တၱဳ တစ္ခုခုကို မွီၿပီး လူျဖစ္သည္။ ( ကေလးဘ၀မွ စ၍ တေျဖးေျဖးႀကီးျပင္းလာသည္။) လူ႔ဘံုတြင္ သံေသဒဇ ပဋိသေႏၶ ႏွင့္ ေမြးဖြားသူ အေတာ္မ်ားမ်ားရွိသည္။ ပဒုမ၀တီ မိဖုရား၊ ပဒုမ၀တီ၏သား(၄၉၉)ေယာက္၊ အာကခၤ မင္းသမီး၊ ေပါကၡရသာတိ ပုဏၰား တို႔သည္ သံေသဒဇ ပဋိသေႏၶႏွင့္ ေမြးဖြားသူမ်ား ျဖစ္သည္။

`အ႑ဇ ပဋိသေႏၶ´ = တိရစၧာန္ႏွင့္ လူသားတို႔ အေၾကာင္းပါ၍ ေမြးဖြားလာျခင္းျဖစ္သည္။ လူ႕ဘံုတြင္ အ႑ဇ ပဋိသေႏၶ တည္ျခင္း အလြန္ရွားသည္။

(ကလ်ာဏီေက်ာက္စာ အရ - တစ္ခါက နဂါးမႏွင့္ ၀ိဇၹာဓိုရ္ ေပါင္းသင္းခဲ့၍ နဂါးမတြင္ ပဋိသေႏၶ ရလာသည္။ သေႏၶႏွင့္ နဂါးမသည္ ဥႏွစ္လံုးကို သဲျပင္၌ ဥခဲ့သည္။ ရေသ့တစ္ပါးေတြ႔၍ ေကာက္ယူသိမ္းထားလိုက္သည္။ အခ်ိန္ၾကာေသာအခါ ဥ ႏွစ္လံုးမွ ေယာကၤ်ားငယ္ ႏွစ္ေယာက္ ဖြားျမင္လာသည္။ တစ္ေယာက္က ဆယ္ႏွစ္အရြယ္တြင္ ေက်ာက္ေရာဂါႏွင့္ ဆံုးသြားသည္။ က်န္တစ္ေယာက္မွာ ႀကီးျပင္းလာေသာအခါ သု၀ဏၰဘူမိၼ ၿမိဳ႕၌ သီဟရာဇာ အမည္ျဖင့္ မင္းျဖစ္လာသည္။)

ေသဆံုးပံု(၄)မ်ဳိး

ေမြးလာျပီးလွ်င္ အေၾကာင္း (၄) ခ်က္ႏွင့္ ေသၾကရသည္။

* အာယုကၡယ = အသက္တမ္းကုန္၍ ေသျခင္း။ (ဖေယာင္းတုိင္ ဖေယာင္းသားကုန္္၍ မီးျငိမ္းရျခင္း)
* ကမၼကၡယ = ကံကုန္၍ေသျခင္း ၊(ဖေယာင္းတုိင္ မီးစာၾကိဳးကုန္၍ မီးျငိမ္းရျခင္း)
* ဥဘယကၡယ = အသက္တမ္းႏွင့္ ကံကုန္၍ေသျခင္း၊ (ဖေယာင္းတုိင္ မီးစာၾကိဳးေရာ ၊ ဖေယာင္းသားပါကုန္၍ မီးျငိမ္းရျခင္း)
* ဥပေစၧဒက = အသက္တမ္းနဲ႔ ကံရွိေသးေသာ္လည္း အျခား ဥပေစၧဒက ကံ က ျဖတ္သတ္၍ ေသျခင္း (ေလျပင္းတုိက္ေသာေၾကာင္႔ မီးျငိမ္းရျခင္း)


က်မ္းကိုး

* န၀အဂၤုတၱရအဌကထာ
* န၀ကအဂၤုတၱိဳရ္ ပါဠိေတာ္
* ေမာင္၀ိဇၹာ “ဗုဒၶ ႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာအေၾကာင္း”
* တကၠသိုလ္သွ်င္သီရိ“နတ္ျပည္ေရာက္လူသားတို႔၏ ဘဝအေတြ႔အၾကံဳမ်ား”
* ဦးနႏၵ(ဝိဇၨာဂုဏ္ထူး)“ဘံုဘဝ ပံုျပတရားေတာ္”
* ဦးျမတ္ေက်ာ္(ျမန္မာစာေကာ္မရွင္)`၃၁-ဘံု ခရီးသည္